PL - EN

Informacje/poradnik o psie

Dysplazja

W przypadku berneńskich psów pasterskich, podobnie jak w przypadku innych dużych ras, możemy mieć do czynienia z dysplazją stawu biodrowego lub stawu łokciowego.
W statystyce OFA (psy zbadane pod kątem dysplazji według procedur OFA) za lata 1974-2015 berneński pies pasterski jest na 50 miejscu pod względem częstotliwości występowania dysplazji biodrowej (na 177 ras) : na przebadanych ponad 20 tysięcy psów u około 14% populacji stawy biodrowe zostały ocenione jako A (całkowicie wolny od dysplazji - stawy doskonałe "excelllent") i u około 16 stawy ocenione jako mniej lub bardziej dysplatyczne (A2-E) (psy przebadane w okresie 2011-2015:  łącznie około 2 tysięcy psów, stawy A u około 18% psów, stawy A2-E u około 14% psów). Pod względem dysplazji łokciowej, w bazie OFA za ten sam okres, berneński pies pasterski zajmuje 8 pozycję pod względem obciążenia rasy tą chorobą: na 15 tysięcy zdiagnozowanych psów 72% było wolnych od dysplazji łokciowej, 18% miało lekką dysplazję  (ED I), 7% dysplazję średnią (ED II) i 3% dysplazję ciężką (ED III).

Dysplazja biodrowa nie zagraża życiu psa i, w zależności od jej poziomu, może powodować poważne zaburzenia w ruchu psa oraz silny ból. Jeśli jest ona znaczna, najczęściej wymaga operacji. Jest uwarunkowana w znacznej mierze nie do końca poznanymi czynnikami genetycznym i dodatkowo żywieniowymi i środowiskowymi (np. przeciążanie ruchem w wieku szczenięcym, poruszanie się po śliskim podłożu, częste wchodzenie i schodzenie po schodach psa, oraz niewłaściwa dieta w okresie wzrostu psa). Stawy biodrowe psów, u których w okresie późniejszym występuje dysplazja, w momencie narodzin są generalnie prawidłowo wykształcone. W odróżnieniu od innych stawów, do prawidłowego wykształcenia powierzchni stawowych biodra niezbędny jest normalny nacisk głowy kości udowej na panewkę, w celu uformowania odpowiedniego jej kształtu i głębokości. U psów dysplazja biodrowa może występować obustronnie lub rzadziej, jednostronnie.
Dysplazja łokciowa (UAP, OCD, FCP, UME) nie zagraża życiu psa lecz bardzo je utrudnia. Pies z dysplazją łokciową z reguły musi być poddany operacji, inaczej będzie całe życie cierpiał wskutek nieprawidłowej budowy jednego czy obu stawów łokciowych. Są badania, które sugerują, że predyspozycje do dysplazji łokciowej dotyczą od 36 do 70% populacji psów tej rasy. Być może problem dysplazji łokciowej w rasie związany jest tym, że w bardzo wielu krajach nie ma obowiązkowych badań pod tym kątem psów używanych w hodowlach. Sposób dziedziczenia, podobnie jak w przypadku dysplazji biodrowej, nie jest całkiem wyjaśniony. Również i w tym przypadku bardzo istotny wpływ na wystąpienie dysplazji mają czynniki żywieniowe i środowiskowe.

Ze względu na podłoże genetyczne (dziedziczenie poligeniczne) dysplazja może pojawiać się w miotach po psach "wolnych od dysplazji" (określenie "wolny od dysplazji" dotyczy psów, u których w badaniu radiologicznym wykonanym po zakończeniu wzrostu kośćca nie stwierdza się cech dysplazji oraz nie ma u nich żadnych objawów klinicznych luźności stawów). Dziedziczenie dysplazji oznacza, że pies dziedziczy predyspozycje do rozwoju dysplazji. Ze względu na ilościowe dziedziczenie dysplazji stawów biodrowych w wyniku kojarzenia ze sobą zdrowych osobników, w miocie może pojawić się 19-36% szczeniąt, które będą dysplatyczne, zaś w przypadku kojarzenia psów ze zdiagnozowaną poważną dysplazją stawów biodrowych liczba szczeniąt, u których może pojawić się dysplazja wzrasta do 63-93%.
 
Dysplazję może zdiagnozować lekarz specjalizujący się w ortopedii tylko na podstawie zdjęcia rentgenowskiego. Badania na dysplazję stawu biodrowego są obowiązkowe dla uzyskania przez psa statusu psa reproduktora lub suki hodowlanej, natomiast badania na dysplazję stawu łokciowego nie są dla rasy berneński pies pasterski w ZKWP jeszcze obowiązkowe.

W hodowli bernevirtus psy włączane do programu hodowlanego są HDA-B i ED0-I, przy czym psy z HD B lub ED I są kojarzone tylko z psami HD A i ED 0.

W różnych krajach istnieją różne systemy oznaczania braku dysplazji lub poziomu dysplazji w przypadku jej wystąpienia, wieku, od kiedy można oznaczać stopień dysplazji u psa (np. w USA – pies powinien mieć ukończone 24 miesiące, we Francji- 12 miesięcy) oraz nieco różne przepisy hodowlane dotyczące kojarzenia osobników zaklasyfikowanych do poszczególnych kategorii.

polecane linki:  http://www.offa.org, http://www.ufaw.org.uk/dogs/bernese-mountain-dog-elbow-dysplasia-fmcp

Tabela porównawcza (przybliżenie) oznaczeń dysplazji stawów biodrowych

OFA (USA) opis FCI (European) opis BVA (UK/Australia)
Excellent Całkowicie wolny od dysplazji A  (całkowicie wolny od dysplazji, poprzednia kwalifikacja: A1) 0-4 (no > 3/hip)
Good Wolny do dysplazji, stawy gorsze niż ocena wyżej A  (całkowicie wolny od dysplazji, poprzednia kwalifikacja: A2) 5-10 (no > 6/hip)
Fair Wolny od dysplazji, stawy gorsze niż ocena wyżej B  (wolny od dysplazji) 11-18
Borderline Brak zgody lekarzy oceniających, czy pies jest dysplatyczny czy nie  (rekomendowane powtórne badanie po 6 miesiącach)
 
- 19-25
Mild Lekka dysplazja C  (lekka dysplazja) 26-35
Moderate Średnia dysplazja D  (średnia dysplazja) 36-50
Severe Ciężka dysplazja E  (ciężka dysplazja) 51-106

 
Tabela porównawcza oznaczeń dysplazji stawów łokciowych
 

OFA (USA) FCI (European) Opis
Normal ED 0 Wolny od dysplazji
I ED I Lekka dysplazja
II ED II Średnia dysplazja
III ED III

Ciężka dysplazja

© 2012 Domowa hodowla psów berneński pies pasterski. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Projekt & cms: www.zstudio.pl